Co to jest Ashwagandha? Działanie i właściwości wg badań

Ashwagandha to roślina rosnąca w suchych, subtropikalnych regionach południowo-wschodniej Azji i Afryki. Krzew występuje także w niektórych krajach śródziemnomorskich, w Przylądku Dobrej Nadziei i Australii. Słynie z licznych właściwości korzystnych dla zdrowia. Dowiedz się, co daje jej suplementacja i jakie efekty stosowania ashwagandhy potwierdzają badania naukowe.

Co to jest ashwagandha?

Adaptogeny zyskują na popularności w medycynie naturalnej i suplementacji ze względu na swoje wszechstronne działanie i korzyści zdrowotne. Ashwagandha stanowi adaptogen o 3 kluczowych właściwościach.

1. Wspomaga organizm w adaptacji do stresu i poprawie ogólnej kondycji zdrowotnej.
2. Działa poprzez modulowanie odpowiedzi organizmu na stres, co może obejmować zarówno stres fizyczny, jak i psychiczny.
3. Pomaga przywrócić równowagę (homeostazę) w ciele bez powodowania dużych skutków ubocznych.

Podstawowe informacje na temat ashwagandhy – to warto wiedzieć na początek

• Ashwagandhę można spotkać także pod nazwami: witania ospała, żeń-szeń indyjski czy wiśnia ozima.
• Nazwa ashwagandha pochodzi z sanskrytu, w którym ashva oznacza „koń”, a gandha „zapach” – świeża roślina ma charakterystyczną woń. Jest jeszcze jedna interpretacja takiego nazewnictwa: ashwagandha ma zapewniać wigor i siłę rumaka.
• Od ponad 3000 lat różne części rośliny stosuje się w medycynie ajurwedyjskiej, czyli w starożytnej medycynie Indii.
• Ze względu na rosnące zainteresowanie krajów zachodnich na przestrzeni ostatnich 20 lat ashwagandha to także częsty temat wielu badań naukowych.

ZOBACZ NASZ RANKING NAJLEPSZYCH SUPLEMENTÓW Z ASHWAGANDHĄ 

RANKING  SUPLEMENTÓW Z ASHWAGANDHĄ

Właściwości ashwagandhy

Dziś gwarantowane przez ashwagandhę właściwości lecznicze mają uzasadnienie nie tylko w ludowych wierzeniach, ale również w nauce. Wiemy, że liście, kwiaty oraz korzenie ashwagandhy charakteryzują się bogatym składem fitochemicznym.

Główne składniki aktywne w korzeniu ashwagandhy

Do tej pory udało się wyizolować i zidentyfikować ok. 35 składników chemicznych występujących w korzeniu witanii ospałej. Poniżej wymieniamy ich najważniejsze grupy i właściwości, jakie zapewniają ashwagandzie.

• Alkaloidy (witanina, somniferyna, somnina, tropina, somniferynina, pseudowitanina, witananina, pseudotropina) – mogą w silny sposób wpływać na funkcjonowanie organizmu, np. na układ nerwowy.
• Laktony steroidowe (witaferyna A, witanolidy A-Y, witadomniferyna A, witanon, witasomidienon, witasomniferole A-C) – wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, wspierające odporność i chroniące układ sercowo-naczyniowy.
• Flawanoidy (3-O-rutynozyd, 6,8- dihydroksykemferol, kwercetyna, 3-O-rutynozydo-7-O-glukozyd) – mają właściwości antyoksydacyjne, co pozwala neutralizować wolne rodniki, czyli niestabilne cząsteczki uszkadzające DNA i błony komórkowe.
• Glikozydy sterolowe (sitoindozyd VII, sitoindozyd VIII) – mogą oddziaływać na układ hormonalny organizmu, działać przeciwzapalnie, antyalergicznie, a nawet przeciwnowotworowo.
• Fitosterole (sitosterol, stigmasterol, beta-sitosterol, campesterol) – mają budowę podobną do cholesterolu, z którym konkurują o wchłanianie w jelitach, dlatego pomagają w dążeniu do prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi.

Jakie składniki są najważniejsze dla właściwości ashwagandhy?

Ashwagandha – działanie

W przypadku stosowania adaptogenu takiego jak ashwagandha działanie korzystne dla zdrowia może mieć naprawdę szeroki zakres, ponieważ składniki aktywne zawarte w tej roślinie wpływają na samopoczucie zarówno psychiczne, jak i fizyczne. A o tym, co konkretnie daje ashwagandha, przeczytasz poniżej.

Aby dowiedzieć się więcej również o zalecanym dawkowaniu ashwagandhy, przejdź do artykułu: Ashwagandha - protokół dawkowania

A o tym, co konkretnie daje ashwagandha, przeczytasz poniżej.

Ashwagandha – na co pomaga?

• Łagodzi objawy stresu – jako adaptogen ashwagandha wpływa na przekaźnictwo GABA-nergiczne, czyli syntezę kwasu γ-aminobutyrowego (GABA) [1]. To neuroprzekaźnik zmniejszający pobudliwość układu nerwowego, który pomaga regulować poziom odczuwanego stresu i poprawia samopoczucie psychiczne. Jedno z badań klinicznych dowiodło, że ekstrakt bogaty w związki korzenia witanii ospałej obniża poziom kortyzolu w surowicy krwi, nie powodując przy tym żadnych skutków ubocznych [2]. Z tego powodu wiele osób stosuje ashwagandhę na stres.
• Poprawia jakość i długość snu – żeń-szeń indyjski wykazuje pozytywny wpływ na jakość i długość snu, zarówno u osób zdrowych, jak i chorujących na bezsenność. Ashwagandha zmniejsza też stres oksydacyjny w warunkach deprywacji (zbyt małej ilości) snu. Obecny w roślinie związek chemiczny o nazwie glikol trietylenowy ułatwia zasypianie i zwiększa poziom dopaminy w mózgowiu, co łagodzi objawy zespołu niespokojnych nóg [1].
• Chroni układ nerwowy – wedle badań ashwagandha może przeciwdziałać chorobom neurodegeneracyjnym. Zdrowym uczestnikom podawano standaryzowany wodny ekstrakt z ashwagandhy, który poprawił ich zdolności poznawcze oraz psychomotoryczne [3]. Istnieją także dowody na to, że wyciąg z witanii ospałej może przeciwdziałać chorobie Alzheimera i Parkinsona, ponieważ łagodzi uszkodzenia oksydacyjne prowadzące do zaburzeń poznawczych [4,5].
• Działa przeciwzapalnie – ashwagandha może chronić przed uszkodzeniami chrząstek u osób z chronicznymi zwyrodnienieniami stawów. Osoby przyjmujące wyciągi z tej rośliny odczuwały mniejsze dolegliwości bólowe przy zapaleniu stawów [6].
• Ma aktywność przeciwbakteryjną – Withania somnifera wykazuje aktywność przeciwbakteryjną, m.in. wobec bakterii Gram-dodatnich, takich jak Staphylococcus aureus i Enterococcus spp. (opornych na metycylinę) [7]. Przeciwdziała też bakteriom Gram-ujemnym, np. Escherichia coli, Salmonella typhimurium i Klebsiella pneumoniae [8]. U myszy z salmonellą, które przyjmowały wyciągi z Ashwagandhy, wzrosła przeżywalność i zaobserwowano u nich mniejszą ekspansję bakterii [9, 10].
• Wspiera układ odpornościowy – u osób zdrowych wykazano immunomodulujące działanie ashwagandhy. Po 30 dniach przyjmowania 60 mg ekstraktu z witanii ospałej (standaryzowanych na zawartość 21 mg witanolidów) zaobserwowano wzrost komórek odpornościowych (przeciwciał i cytokin) względem grupy placebo [11].
• Reguluje poziom cukru we krwi – jak dowodzą badania przeprowadzone na szczurach, ekstrakty przyrządzone z korzeni i liści ashwagandhy wpływają na regulację poziomu cukru w moczu i we krwi, a także na zawartość glikogenu (rezerwy cukru) w tkankach. Osoby chore na cukrzycę, które przez 30 dni przyjmowały sproszkowany korzeń ashwagandhy, uzyskały efekt terapeutyczny porównywalny ze stosowaniem glibenklamidu (doustnego leku przeciwcukrzycowego) w dawce 5 mg. Najsilniejsze działanie gwarantował ekstrakt z liści rośliny [12].
• Hamuje rozwój pasożytów – witanolidy zawarte w ashwagandzie przeciwdziałają rozwojowi pasożytów Leishmania donovani roznoszonych przez zakażone muchówki, które powodują leiszmaniozę trzewną [13]. W Polsce pasożyty te i choroba nie występują naturalnie.
• Działa przeciwnowotworowo – wyciągi z ashwagandhy zawierające witaferynę A oraz witanon mogą wspierać terapie przeciwnowotworowe. Oddziałują na co najmniej 5 szlaków sygnałowych związanych m.in. z białkiem p53 odgrywającym kluczową rolę w ochronie komórek organizmu przed transformacją nowotworową [14], [15], [16], [17].
• Ma właściwości kardioochronne – wodno-etanolowe, liofilizowane ekstrakty z witanii ospałej podawano szczurom z niedrożnością tętnicy wieńcowej. W efekcie zaobserwowano u nich przywrócenie równowagi oksydacyjno-antyoksydacyjnej kardiomiocytów (komórek mięśnia sercowego). Badania histopatologiczne potwierdziły zmniejszenie patogennych zmian [18], [19], [20].
• Poprawia funkcje seksualne – ekstrakt z korzenia ashwagandhy może wspierać produkcję plemników i zwiększać poziom libido. Stosowane przez 90 dni preparaty z witanią ospałą korzystnie wpłynęły na zwiększenie stężenia plemników i ich ruchliwość. Ponadto przyczyniły się do podniesienia poziomu testosteronu u mężczyzn [21]. Podobnie badania wykazały, że doustna suplementacja ashwagandhy może poprawiać funkcje seksualne u zdrowych kobiet [24].
• Wspiera pracę mięśni – przeprowadzono 8-tygodniowe badanie kliniczne z udziałem 57 mężczyzn w wieku 18-50 lat, którzy mieli niewielkie doświadczenie w treningu oporowym. Mężczyźni przyjmowali 300 mg ekstraktu z korzenia ashwagandhy 2 razy dziennie lub placebo. Wykazano, że Suplementacja ashwagandhy wiąże się ze znacznym wzrostem masy i siły mięśniowej [22].
• Łagodzi objawy menopauzy – ponieważ ashwagandha korzystnie oddziałuje na samopoczucie psychiczne, może łagodzić wahania nastroju u kobiet w okresie klimakterium [23].

Jak widzisz gwarantowane przez ashwagandhę efekty są naprawdę szerokie i mogą skorzystać z nich osoby w różnym wieku oraz płci. Co więcej, to surowiec wciąż poddawany nowym badaniom, które dostarczają wielu interesujących informacji na jego temat.

ZOBACZ NASZ RANKING NAJLEPSZYCH SUPLEMENTÓW Z ASHWAGANDHĄ 

RANKING  SUPLEMENTÓW Z ASHWAGANDHĄ

Co to jest i co daje ashwagandha? Właściwości adaptogenu – podsumowanie

Ashwagandha to roślina od tysiącleci wykorzystywana w medycynie starożytnych Indii. Słynie z właściwości adaptogennych, wspierając organizm w przystosowaniu do prawidłowego funkcjonowania w warunkach stresowych.

Działanie ashwagandhy na liczne układy w ciele, m.in. nerwowy, odpornościowy, sercowo-naczyniowy, hormonalny i mięśniowy, potwierdzają badania kliniczne. W dalszym ciągu prowadzi się badania nad tym, co jeszcze daje stosowanie ekstraktów z tego wyjątkowego krzewu.

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zastępuje porady medycznej. Zanim wprowadzisz jakiekolwiek zmiany pod kątem swojego zdrowia, skonsultuj się z lekarzem.

---