Kolagen liofilizowany – co to, rodzaje, opinia eksperta, top 6

Kolagen liofilizowany to kolagen poddany procesowi liofilizacji - suszenia sublimacyjnego (suszenia mrozem). Jest to metoda konserwacji kolagenu w suplementach diety pozwalająca na przechowywanie tego białka przy zachowaniu jego właściwości biologicznych i strukturalnych. Kolagen liofilizowany czy kolagen hydrolizowany? Sprawdź, który jest lepszy.

Kolagen liofilizowany – co to znaczy?

Suplementy kolagenowe są dostępne w formach, które różni metoda przetwarzania. Jedną z tych form jest kolagen liofilizowany.

• Żelatyna – kolagen poddany częściowej hydrolizie (enzymatyczny lub chemiczny rozkład kolagenu na mniejsze, łatwiej przyswajalne elementy). Częściowa, niekontrolowana hydroliza pozwala zachować żelujące właściwości żelatyny. Skład aminokwasowy żelatyny nie jest nadzorowany w procesie produkcji, tak jak w przypadku kolagenów hydrolizowanych.
• Kolagen hydrolizowany - hydrolizat kolagenu to forma kolagenu, która została enzymatycznie lub chemicznie rozłożona na mniejsze i krótsze elementy, co zwiększa jej biodostępność i ułatwia wchłanianie przez organizm. Dzięki hydrolizie peptydy kolagenu nie mają właściwości żelujących żelatyny i są rozpuszczalne w zimnej wodzie. Skoncentrowany roztwór jest suszony rozpyłowo przy użyciu wysokich temperatur.
• Kolagen liofilizowany – to kolagen, który na ostatnim etapie procesu przetwarzania zamiast suszenia rozpyłowego w wysokiej temperaturze (jak w przypadku kolagenu hydrolizowanego) jest poddany liofilizacji, czyli suszeniu mrozem. Ta metoda przetwarzania sprawia, że kolagen nie jest poddany działaniu wysokich temperatur.

Etapy procesu liofilizacji kolagenu

Liofilizacja składa się z kilku etapów. Na początku procesu, podobnie jak w przypadku liofilizatu, trzeba przygotować roztwór kolagenu, który powstaje przy użyciu enzymów, kwasów lub zasad.

• Przygotowanie kolagenu - pierwszym krokiem jest przygotowanie roztworu kolagenowego za pomocą enzymów, kwasów lub zasad. Kolagen może być pozyskiwany z różnych źródeł, takich jak skóra ryb, bydło lub świnie. Roztwór ten musi być oczyszczony, aby usunąć wszelkie niepożądane substancje.
• Zamrażanie - następnie roztwór kolagenowy jest szybko zamrażany. Proces ten jest kluczowy, ponieważ szybkie zamrażanie pomaga w utworzeniu małych kryształów lodu, co jest korzystne dla zachowania struktury molekularnej kolagenu.
• Podstawowe suszenie (sublimacja) - po zamrożeniu roztwór jest umieszczany w liofilizatorze, gdzie pod obniżonym ciśnieniem następuje sublimacja, czyli przejście lodu bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy. W tym etapie woda jest usuwana z roztworu kolagenu, pozostawiając wysuszony kolagen.
• Suszenie drugorzędne - po sublimacji może być przeprowadzone dodatkowe suszenie, aby usunąć resztkową wodę, która nie została usunięta podczas sublimacji. Jest to ważne dla zapewnienia stabilności i długotrwałego przechowywania kolagenu.
• Post-Processing - po zakończeniu procesu liofilizacji suchy kolagen jest zwykle mielony na proszek o określonej granulacji. Proszek ten może być następnie pakowany i przechowywany lub wykorzystywany do dalszej produkcji suplementów diety, produktów farmaceutycznych lub kosmetyków.

Zalety procesu liofilizacji kolagenu

• Zachowanie struktury molekularnej kolagenu – może mieć znaczenie, jeśli weźmiemy pod uwagę działanie delikatnych peptydów sygnałowych i funkcyjnych, które odgrywają inną rolę niż di- i tripeptydy właściwe dla kolagenu takie jak hydroksyprolina-prolina lub hydroksyprolina-glicyna. Białka i peptydy sygnałowe i funkcyjne mogą mieć właściwości antyoksydacyjne, przeciwzapalne, antynowotworowe. Należą do nich histiony, dekrona i wiele innych.
• Długotrwałe przechowywanie - liofilizacja znacznie zwiększa trwałość kolagenu, pozwalając na długoterminowe przechowywanie bez konieczności stosowania konserwantów. Jest to możliwe dzięki usunięciu wody, co zapobiega degradacji i zepsuciu.

Mity o kolagenie liofilizowanym w opinii eksperta

• Proces hydrolizy kolagenu przez działanie enzymów lub kwasów uszkadza delikatne białka kolagenu, natomiast proces liofilizacji sprawia, że białka nie są zdegradowane – to jeden z mitów wynikających z niewiedzy na czym polega proces liofilizacji. Żeby powstał roztwór, który może być poddany procesowi hydrolizy (suszenia) lub mrożenia (liofilizacji), materiał surowcowy musi być poddany w obu przypadkach działaniom enzymów lub kwasów czy zasad. Zasady / kwasy i enzymy są obecne podczas produkcji liofilizatów i hydrolizatów.  
• Kolagen liofilizowany jest od 10 do 100 razy mocniejszy od kolagenu hydrolizowanego – to mit, który powstał w dziale marketingu popularnego producenta kolagenu liofilizowanego w kostkach. Nie ma żadnych badań porównujących działanie kolagenu hydrolizowanego do kolagenu liofilizowanego. Mamy za to setki badań wskazujących na efektywne działanie kolagenu hydrolizowanego na tkankę łączną w organizmie. Z badań porównujących materiał białkowy (nie kolagen!) w postaci hydrolizatu do materiału białkowego w postaci liofilizatu wynika, że liofilizat białka ma lepsze właściwości fizykochemiczne, co wcale nie musi przekładać się na skuteczność kolagenu. Porównywano do tej pory takie materiały jak:
  • surimi,
  • białko karpia,
  • świeże skóry z kurczaka.

W każdym z badań wskazywano, że obie metody nadają się do wysokojakościowego przetwarzania żywności, z adnotacją, że liofilizacja jest dużo droższa.

*„Wpływ suszenia w piecu i liofilizacji na właściwości przeciwutleniające i funkcjonalne hydrolizatów białkowych uzyskanych z ryb słodkowodnych (Cirrhinus mrigala) przy użyciu enzymu papainy”.

• Mniejsze dawki kolagenu liofilizowanego działają tak samo jak wysokie dawki kolagenu hydrolizowanego – w badaniach potwierdzono jednie działanie hydrolizatów kolagenu. Nie prowadzono do tej pory badań wskazujących czy kolagen liofilizowany w ogóle działa na organizm człowieka i po jakim czasie podwyższa poziom hydroksyproliny we krwi. Po spożyciu kolagenu hydrolizowanego poziom hydroksyproliny zwiększa się znacząco już po ok. 2 godzinach.
• Dzięki liofilizacji kolagenu zachowane są jego naturalne właściwości i skuteczność – to mit, który wynika z niewiedzy o przyswajaniu kolagenu w jelitach. Kolagen przyjmowany w pożywieniu (czyli naturalny) ma cząsteczki o wielkości 100-300 kDa, jest więc słabo przyswajalny. Tymczasem z badań wynika, że najlepsze efekty w suplementacji wykazują preparaty z cząsteczkami o masie mniejszej niż 5 kDa a większej niż 2 kDa; właśnie takie będą przyswajalne w ponad 90% - nie naturalne, a przetworzone.

ZOBACZ, KTÓRY KOLAGEN EKSPERCI OCENILI NAJLEPIEJ

RANKING KOLAGENÓW DO PICIA

RANKING KOLAGENÓW NA STAWY

Kolagen rybi liofilizowany, kolagen morski liofilizowany – czy ma sens?

Ryby są zwierzętami, które rosną całe życie. Jak w przypadku karpia – znane są przypadki złowienia osobników o masie 50 kilogramów i dłuższych niż metr. Skóra ryb wymaga szybkiej odbudowy. Gdyby ten proces nie następował, rybia skóra rwałaby się, nie nadążając za wydłużającym się ciałem.

Dlatego natura wyposażyła ryby w wyjątkowo dużo peptydów funkcyjnych i sygnałowych, cząsteczek informujących komórki, że mają wytwarzać więcej kolagenu i blokujących stany zapalne (uniemożliwiające szybki podział komórek).  

Kolagen rybi jest też wyjątkowo zbudowany. Jest mniej usieciowiony niż bydlęcy czy ze skór lub ścięgien wieprzowych. To znaczy, że może być mniej agresywnie przetwarzany niż kolagen wołowy i wieprzowy. Przy jego produkcji używa się mniejszej ilości enzymów do tworzenia roztworu, a więc więcej delikatnych peptydów sygnałowych zachowuje swoją formę. Tak przygotowany roztwór można liofilizować, żeby zachować jak najwięcej peptydów sygnałowych.

Kolagen liofilizowany czy kolagen hydrolizowany - który lepszy? Opinia eksperta

• Najlepszy jest kolagen hydrolizowany z dodatkiem kolagenu liofilizowanego w łącznej dawce dziennej od 2,5 g do 5 g kolagenu. Organizm w takim połączeniu otrzymuje kolagenowy skład aminokwasowy z hydrolizatu (budulec) w odpowiedniej ilości oraz peptydy sygnałowe z kolagenu liofilizowanego pobudzające fibroblasty tworzące nasz własny kolagen w organizmie do szybszego i bardziej efektywnego działania.  
• W drugiej kolejności rekomendujemy suplementację wysokich dawek hydrolizatu kolagenu rybiego dobrej jakości, w których również znajdziemy sporą porcję peptydów sygnałowych i funkcyjnych.
• Polecamy też suplementację liofilizatu kolagenu jednocześnie z odżywkami białkowymi lub pokarmami prokolagenowymi, szczególnie osobom, które wolą suplementować kolagen w formie kapsułek i mają w diecie odpowiednią podaż białka.
• Nie rekomendujemy stosowania niskich dawek samego liofilizatu kolagenu. Produkty z liofilizatem kolagenu potrafią być sprzedawane w bardzo wysokich, nieuzasadnionych składem cenach i z niewielką dawką kolagenu.

Najpopularniejsze kolageny liofilizowane, top 6 

Top 1: Body ReBeauty Booster – Kolagen liofilizowany i hydrolizowany w zestawie od Body Empire

• Kapsułki na urodę: 200 mg liofilizowanego kolagenu rybiego w porcji + biotyna, krzem, cynk, selen, dodatkowe wit. Z grupy B, witaminy C, E, A, miedź, MSM, pokrzywa.
• Kolagen do picia: 5 g hydrolizowanego kolagenu Verisol F. 
• nr #1 naszego rankingu suplementów z kolagenem na urodę i zmarszczki. 

Top 2: Flex Empire – Kolagen liofilizowany od Body Empire

• 300 mg kolagenu liofilizowanego z ryb + 3 g kolagenu hydrolizowanego z ryb Naticol + kwas hialuronowy, glukozamina, mangan, wit. C, MSM, kadzidłowiec indyjski, kurkuma, imbir.  
• nr #1 naszego rankingu suplementów z kolagenem na stawy.

Top 3: Collup - Kolagen liofilizowany z ryby od Colway International

• 60 mg liofilizowanego kolagenu rybiego w porcji + biotyna, krzem, cynk, selen, dodatkowe wit. Z grupy B, witaminy C, E, A, miedź, MSM, pokrzywa.

Top 4: LyoColl – Kolagen liofilizowany od LyoFarm

• 100 mg liofilizowanego kolagenu rybiego w porcji

Top 5: Colvita 60 kaps., 120 kaps. – Liofilizat kolagenu rybiego od Colway  

• 48 mg liofilizowanego kolagenu rybiego w jednej porcji + algi + jod + witamina E.

Top 6: Colafit – Kolagen liofilizowany od GorVita

• Colafit zawiera 8 mg kolagenu liofilizowanego w jednej kostce.
• Czy Colafit to dobry kolagen? Jak widać w naszym zestawieniu zawiera najmniej kolagenu liofilizowanego w stosunku do innych produktów z kolagenem liofilizowanym. Żeby dostarczyć do organizmu potwierdzone badaniami 2,5 g peptydów kolagenu, należałoby spożyć 312 kostek suplementu diety Colafit. Suplement może działać w połączeniu z bardzo wysoką podażą białka w diecie lub z dietą prokolagenową. 

Źródła:

• Effects of different drying methods on the rheological, functional and structural properties of chicken skin gelatin compared to bovine gelatin http://ifrj.upm.edu.my/22%20(02)%202015/(19).pdf
• Effects of Vacuum Freeze-Drying and Vacuum Spray-Drying on Biochemical Properties and Functionalities of Myofibrillar Proteins from Silver Carp, https://www.hindawi.com/journals/jfq/2019/9457835/
• Effect of oven drying and freeze drying on the antioxidant and functional properties of protein hydrolysates derived from freshwater fish (Cirrhinus mrigala) using papain enzyme / Wpływ suszenia w piecu i liofilizacji na właściwości przeciwutleniające i funkcjonalne hydrolizatów białkowych uzyskanych z ryb słodkowodnych (Cirrhinus mrigala) przy użyciu enzymu papainy. https://www.researchgate.net/publication/284085329_Effect_of_oven_drying_and_freeze_drying_on_the_antioxidant_and_function