Kwasy omega-3 – właściwości i działanie

Kwasy omega-3 to niezbędne dla zdrowia tłuszcze, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać. Mają wiele cennych właściwości, m.in. dla układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Działają przeciwzapalnie i antynowotworowo. Dlatego tak ważne jest, by dbać o spożywanie zawierających je pokarmów oraz rozważyć ewentualną suplementację.

Co to jest omega-3? Tłuszcze a omega-3

Aby wyjaśnić, czym jest omega-3 i dlaczego ma tak istotny wpływ na nasze zdrowie, musimy powiedzieć kilka zdań o tłuszczach.

Tłuszcze to niezbędny składnik pokarmowy, którego ludzki organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Lipidy to dla nas nie tylko źródło energii:

• budują komórki organizmu,
• chronią narządy,
• regulują gospodarkę hormonalną,
• wspierają wchłanianie witamin,
• przyczyniają się do uczucia sytości po posiłku.

Najważniejsze i najlepsze dla naszego zdrowia są tłuszcze nienasycone – bogate w kwasy omega-3 o właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych. Ich źródła pokarmowe są ograniczone i większość z nas nie spożywa omega-3 w wystarczającej ilości.

Czym są kwasy omega-3?

Omega-3 to grupa związków organicznych wchodzących w skład tzw. zdrowych tłuszczów. Organizm człowieka nie może samodzielnie syntezować kwasów omega 3, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Po spożyciu ulegają one licznym przemianom enzymatycznym, dzięki którym powstają niezbędne dla zdrowia substancje.

Do kwasów omega 3 zaliczamy m.in.:

• kwas alfa-linolenowy (ALA) – zaliczany do NNKT (niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych), prekursor całej grupy omega 3,
• kwas dokozaheksaenowy (DHA) – ważny dla prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania mózgu (kora mózgowa jest zbudowana w ok. 60% z DHA), a także narządu wzroku (95% wszystkich kwasów omega 3 w siatkówce oka to DHA),
• kwas eikozapentaenowy (EPA) – umożliwia prawidłową syntezę hormonów tkankowych o nazwie eikozanoidy, a wśród nich prostaglandyn, prostacyklin, leukotrienów i tromboksanów, które odgrywają szczególną rolę w zdrowiu układu sercowo-naczyniowego.

Chociaż współcześnie jemy za dużo tłuszczu, wcale nie wiąże się to z wystarczającym spożyciem kwasów omega-3. Szczególnie niskie spożycie dotyczy kwasów EPA i DHA, które mają najmniej źródeł pokarmowych. Ze względu na to specjaliści coraz częściej zalecają suplementację omega 3.

Jeśli jesz mało ryb i owoców morza, możesz rozważyć suplementację kwasów omega-3, by zapewnić swojemu organizmowi ich cenne właściwości.

SPRAWDŹ OMEGA-3 O NAJLEPSZYCH WŁAŚCIWOŚCIACH

RANKING  SUPLEMENTÓW Z KWASAMI OMEGA 3

Omega 3 – właściwości

Gwarantowane przez kwasy omega 3 właściwości dotyczą szeregu aspektów zdrowotnych. Dbając o codzienne spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, wspierasz:

• zwalczanie stanów zapalnych w organizmie – kwasy omega 3 hamują nadmierną reakcję zapalną, która towarzyszy wielu schorzeniom, np. dermatozom (chorobom skóry obejmującym jej wszystkie warstwy), reakcjom alergicznym czy reumatoidalnemu zapaleniu stawów (RZS) [1],
• działanie układu odpornościowego – w tym produkcję przeciwciał i funkcje komórek odpornościowych [2],
• prawidłową budowę błon komórkowych – co pomaga we właściwym przebiegu wielu procesów komórkowych, takich jak wzrost, podział czy odżywianie [3],
• funkcjonowanie układu nerwowego – a to wiąże się z poprawą funkcji poznawczych [4],
• syntezę neuroprzekaźników – m.in. dopaminy i serotoniny, które mają istotny wpływ na dobre samopoczucie psychiczne [5],
• właściwą gospodarkę hormonalną – kwasy omega 3 uczestniczą w transporcie hormonów we krwi [6],
• zdrowie układu krążenia – kwas EPA charakteryzuje się działaniem przeciwzakrzepowym i poprawia parametry lipidowe surowicy krwi, przeciwdziałając miażdżycy [7],
• profilaktykę nowotworową – kwasy omega 3 zmniejszają ryzyko powstawania komórek nowotworowych w organizmie [8].

Kwasy omega-3 wpływają na poprawę funkcjonowania śródbłonka naczyniowego, co może zmniejszać ryzyko tworzenia się blaszek miażdżycowych i zakrzepów.

Wpływ kwasów omega-3 na ciążę

Kwasy omega 3 wspierają prawidłowy przebieg ciąży. Kwas DHA jest szczególnie ważny w 3. trymestrze ciąży, gdy wpływa na właściwy rozwój układu nerwowego, mózgu oraz narządu wzroku u płodu. Prawidłowy poziom kwasów omega 3 w organizmie kobiety zmniejsza także ryzyko przedwczesnego porodu.

Na co działa omega 3?

Większość z nas wie, jak ważne są kwasy omega 3, jednak na co dokładnie pomagają? W jakich chorobach i dolegliwościach mogą przynieść realną poprawę stanu zdrowia? Na przestrzeni lat przeprowadzono szereg badań biorących pod lupę kwasy omega 3 i to, na co działają. Najważniejsze wnioski wypunktowujemy dla Ciebie poniżej.

• Kwasy omega-3 mogą działać antyarytmicznie, ponieważ przyczyniają się do prawidłowej wymiany sodowo-wapniowej w uszkodzonych lub niedokrwionych komórkach mięśnia sercowego [9].
• Badania dowodzą, że osoby cierpiące na chorobę Leśniowskiego-Crohna, które przyjmują olej rybny, mają niższe ryzyko nawrotów choroby ze względu na właściwości przeciwzapalne kwasów omega-3 [10].
• Wiadomo, że u osób z chorobą wieńcową, które spożywają kwasy omega 3 DHA i EPA pochodzenia rybnego, występuje niższe ryzyko wystąpienia nagłego zgonu sercowego. To samo dotyczy pierwotnej oraz wtórnej choroby niedokrwiennej serca [7].
• U osób po zawale mięśnia sercowego spożywających tygodniowo co najmniej 300 g ryb bogatych w kwasy omega 3 wykazano o 29% niższą śmiertelność całkowitą i spowodowaną chorobami układu krążenia [11].
• Codzienne spożycie pokarmów bogatych w kwasy omega 3 przyczynia się do zmiany profilu lipidowego krwi [12]. Poziom LDL (tzw. złego cholesterolu) zmniejsza się, a poziom HDL (tzw. dobrego cholesterolu) ulega zwiększeniu. Badania dowodzą, że wzrost cholesterolu HDL o 1 mg/dl zmniejsza globalne ryzyko wieńcowe o 2-3%.
• Ze względu na właściwości hamujące agregację (zlepianie się ze sobą) płytek krwi kwasy omega 3 zmniejszają ryzyko wystąpienia zakrzepów, a tym samym nadciśnienia, zawałów oraz udarów [13].
• Zaobserwowano zależność pomiędzy spożyciem ryb w poszczególnych regionach świata a występowaniem depresji. Dowiedziono również, że u osób ze zdiagnozowaną depresją występuje obniżony poziom kwasów omega 3 [14].

Kwasy omega 3 są znane jako substancje mające wpływ na zdrowie serca, układu krwionośnego oraz funkcjonowanie mózgu.

Najnowsze doniesienia naukowe o działaniu kwasów omega 3

• Spożywanie odpowiedniej ilości kwasów omega 3 wiąże się z niższym ryzykiem występowania zwyrodnienia plamki żółtej – jednego z głównych przyczyn trwałego uszkodzenia wzroku [15].
• Dzieci, których matki podczas ciąży dbały o wystarczające spożycie omega 3, prezentują lepszy rozwój poznawczy, mają większą łatwość w komunikacji i stwarzają mniej problemów behawioralnych [16].
• Niższy poziom kwasów omega 3 w organizmie ma wpływ na występowanie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Co więcej, wiele badań sugeruje, że suplementacja omega 3 może pomóc w zmniejszeniu objawów ADHD [17, 18].
• Jedno z badań wykazało, że zwiększone spożycie omega 3 (zwłaszcza DHA) w okresie niemowlęcym wiąże się z niższym ryzykiem występowania chorób autoimmunologicznych (w tym cukrzycy typu 1, tocznia, reumatoidalnego zapalenia stawów i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego) [19, 20, 21, 22].
• Istnieją badania sugerujące, że suplementacja omega 3 przyczynia się do zmniejszenia objawów schizofrenii oraz choroby afektywnej dwubiegunowej [23, 24].
• Są dowody na to, że wyższe spożycie kwasów omega 3 przeciwdziała pogorszeniu się stanu psychicznego związanego z wiekiem i zmniejsza ryzyko występowania choroby Alzheimera [25].
• Suplementacja omega 3 może być także korzystna dla utrzymania funkcji poznawczych u osób we wczesnym stadium tej choroby [26].
• W badaniach powiązano prawidłowe spożycie kwasów omega 3 z niższym ryzykiem astmy u dzieci [27].
• Suplementacja kwasów omega 3 może pomóc zmniejszyć ilość tkanki tłuszczowej i stan zapalny przy niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby (NAFLD) [28].
• Kwasy omega 3 mogą zwiększać ilość wapnia w kościach, zmniejszając tym samym ryzyko występowania osteoporozy [29].
• Badania przeprowadzone w 2011 roku wykazały, że suplementacja kwasów omega 3 zmniejsza odczuwanie bólu menstruacyjnego u kobiet [30].
• Suplementacja omega-3 może przyczyniać się do poprawy jakości snu u dzieci i dorosłych [31, 32].

Jak widzisz, wpływ kwasów omega-3 na ludzki organizm jest naprawdę znaczący. Jeżeli wśród wymienionych przez nas właściwości kwasów ALA, EPA i DHA znajdują się ważne dla Ciebie obszary zdrowia, zachęcamy Cię do świadomej suplementacji omega-3. Sprawdź również, jak wygląda dzienne dawkowanie omega-3 i po uwzględnieniu informacji o działaniu kwasów, dobierz najlepszy produkt!

WYBIERZ NAJLEPSZĄ OMEGA-3

RANKING SUPLEMENTÓW Z KWASAMI OMEGA 3

Właściwości i działanie kwasów omega 3 – podsumowanie

Kwasy omega-3 to niezbędne dla zdrowia tłuszcze, których organizm nie produkuje sam. Mają istotny wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego, nerwowego i sercowo-naczyniowego. Dowody naukowe wskazują na to, że prawidłowy poziom omega-3 w organizmie zmniejsza ryzyko wystąpienia niektórych chorób, w tym autoimmunologicznych i neurodegeneracyjnych. Dlatego osoby jedzące mało ryb powinny rozważyć suplementację omega-3.