Kiedy mówimy o kolagenie w kontekście suplementów diety, napotykamy termin „daltony” - jednostkę masy molekularnej, która odgrywa istotną rolę w określaniu efektywności suplementów kolagenowych. Dowiedz się czym są daltony i dlaczego mają duże znaczenie przy wyborze dobrego suplementu z kolagenem.
Spis treści (kliknij, by przejść do sekcji)
Co w kolagenie mierzymy w daltonach?
Kolagen jest białkiem strukturalnym, które składa się z długich łańcuchów peptydowych zwanych alfa-łańcuchami (patrz: grafika poniżej). Te łańcuchy układają się w trzy pojedyncze helisy, tworząc strukturę zwaną potrójną helisą kolagenu. Każdy łańcuch alfa jest bogaty w specyficzne aminokwasy: glicynę, prolinę oraz hydroksyprolinę. Dzięki procesowy hydrolizy, którą stosują producenci kolagenu, długie łańcuchy peptydowe są rozbijane do krótkich łańcuchów, di- i tripeptydów, a także wolnych aminokwasów. W kolagenie mierzymy w daltonach masę molekularną peptydów, czyli krótkich łańcuchów aminokwasów powstałych procesie hydrolizy.
Opis grafiki: Budowa kolagenu od włókna kolagenowego aż do peptydów kolagenu.
Co to są daltony?
Dalton, oznaczany jako Da, to jednostka używana do wyrażania masy cząsteczkowej białek, w tym kolagenu. Nazwa pochodzi od Johna Daltona, pioniera w dziedzinie atomizmu. W kontekście kolagenu, daltony pozwalają nam określić wielkość i masę pojedynczych peptydów kolagenowych w suplemencie. Im mniejsze są peptydy uzyskane w procesie hydrolizy, tym są bardziej bioaktywne w organizmie ludzkimi i lepiej przyswajalne.
Dlaczego daltony są ważne w kolagenie?
Rozmiar cząsteczek kolagenu (peptydów) ma bezpośredni wpływ na zdolność organizmu do jego przyswajania i wykorzystania.
Specjaliści od biochemii białek zakładają, że im mniejsza masa molekularna, czyli mniej daltonów, tym lepiej kolagen może być wchłaniany przez jelita i szybciej oraz skuteczniej transportowany do różnych części ciała. Czy tak jest w rzeczywistości? Do 5 kDa tak. Co dzieje się poniżej 5 kDa - w tym obszarze toczy się dsyputa naukowa.
Dalton (Da) jest równoważny jednostce masy atomowej (u), gdzie 1 dalton jest zdefiniowany jako 1/12 masy atomu węgla-12. W oznaczeniach masy molekularnej peptydów kolagenu występuje również pojęcie kilodalton.
1 Kilodalton [kDa] = 1 000 Daltonów [Da]
- Kolagen hydrolizowany ma najmniejszą masę cząsteczkową – od 1 do 10 kDa.
- Kolagen liofilizowany ma masę cząsteczkową hydrolizatu – od 1 do 10 kDa.
- Żelatyna (czyli kolagen poddany częściowej hydrolizie) może wynosić od 20 kDa do 260 kDa.
- Kolagen przyjmowany w pożywieniu ma cząsteczki o wielkości 100-300 kDa.
Przyjmuje się, że cząsteczki o masie mniejszej niż 5000 daltonów (5 kDa) będą przyswajalne w ponad 90%.
ZOBACZ RANKING SUPLEMENTÓW KOLAGENOWYCH O MASIE CZĄSTECZKOWEJ PONIŻEJ 5000 DA (5 kDA)
Spór o daltony w kolagenie do picia
- Założenie, że cząsteczki kolagenu o niskiej masie molekularnej są najlepiej przyswajalne wynika z badań z 2007 roku. W badaniu frakcji peptydów kolagenu o wysokiej masie cząsteczkowej (> 5000) we krwi ludzkiej żaden peptyd o sekwencji kolagenu nie został znaleziony. Dla frakcji o niskiej masie molekularnej (2000-5000 Da) znaleziono 8 różnych peptydów.
- Badanie porównujące działanie hydrolizatów z tuńczyka i kalmarów z 2010 roku, a przede wszystkim ich właściwości przeciwdrobnoustrojowe i antyoksydacyjne, wskazało, że im mniejsza masa cząsteczkowa aminokwasów, tym większa ich aktywność antyoksydacyjna i przeciwbakteryjna [1].
- Tezę, która zakłada, że im mniejsza masa cząsteczkowa kolagenu tym lepsze efekty suplementacji, a najbardziej pożądane peptydy kolagenu mają poniżej 2 kDA, podważają pilotażowe badania przeprowadzone w 2016 roku przez markę Naticol®. W badaniu zastosowano 3 warianty peptydów kolagenu o różnej masie cząsteczkowej.
- Naticol® BPMG (CH 1, mw = 2 kDa),
- Naticol® HPMG (CH 2, mw = 4 kDa),
- Naticol® 1000MG (CH 3, mw = 2 kDa). W badaniu każdy rodzaj hydrolizatu wykazał efektywne działanie, ale peptydy o wyższej masie cząsteczkowej (4 kDa) wykazały największy zakres efektów, w tym poprawę biomechaniki skóry, zmniejszenie zmarszczek, zadowolenie badanych i brak związanych z tym niepożądanych zdarzeń. Z tego badania wynika, że najlepsze na poprawę jakości skóry są peptydy kolagenu mniejsze niż 5 kDa a większe niż 2 kDa [4].
Redaktorzy WybieramyKolagen.pl wysłali zapytania do producentów markowych hydrolizatów Naticol®, Verisol®, Peptan®, SOLUGEL®, Naturlagen®, Seagarden® z pytaniem, czy mają jakiekolwiek dowody na to, że masa cząsteczkowa kolagenu mniejsza niż 2 kDa daje lepsze efekty w suplementacji. Niestety nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi.
Opis grafiki: długi łańcuch peptydowy, tzw. alfa-łańcuch w ujęciu 3D.
Kolagen poniżej 1200 Da
W tych hydrolizatach kolagenu i suplementach diety znajdziesz kolagen ok.1000 Da:
- SOLUGEL® Supra 500 Da – hydrolizat (hydroliza enzymatyczna) kolagenu rybiego o dobrej rozpuszczalności i bardzo małej masie cząsteczkowej (500 Da). 45% di- i tri-peptydów w hydrolizacie.
- Kolagen Avalon małocząsteczkowy (1000 Daltonów).
- Naticol ®1000 – to gama peptydów kolagenu morskiego pochodzenia naturalnego. Naticol® zawiera głównie kolagen typu I i III, w tym kolagenowe dipeptydy i tripeptydy.
- Peptan® F 1000
- Marine Verisol®, Verisol® F (Fish Collagen Peptides) – hydrolizat kolagenu rybiego – co najmniej 45% peptydów o masie cząsteczkowej od 600 do 1200 Da.
- Body ReBeauty Booster to zestaw zawierający Verisol® F (Marine), czyli peptydy kolagenu rybiego. To również nr #1 naszego rankingu kolagenów na urodę i zmarszczki.
- ReBeauty Booster Verisol F to kolagen w proszku zawierający czysty, bezsmakowy Verisol F i witaminę C z ekstraktu z aronii.
- Collarose Fish AllDeynn to produkt zawierający Verisol® F (Marine), czyli peptydy kolagenu rybiego.
- Bene Vobis Kolagen VERISOL® F
- Medverita Kolagen Rybi Verisol® F
Kolagen poniżej 2000 Da
W tych hydrolizatach kolagenu i suplementach diety znajdziesz kolagen ok. 2000 Da:
- Verisol® P (Porcine Collagen Peptides) 2000 Da – źródło wieprzowe,
- Peptan®B 2000 – hydrolizat wołowy o udowodnionym działaniu na stawy i urodę,
- Peptan® F 2000 – hydrolizowany kolagen rybi występujący w wariancie o masie cząsteczkowej 2000.
Kolagen 3000 Da i więcej
W tych hydrolizatach kolagenu i suplementach diety znajdziesz kolagen powyżej 3000 Da:
- Naturlagen® 3000 Da – hydrolizat wytwarzany z dzikich, głębinowych ryb oceanicznych, takich jak dorsz, plamiak i mintaj. Surowiec ma naturalny smak i wagę molekularną ok. 3000 Da.
- Seagarden® 3000 Da –czysty kolagen morski wytwarzany jest z dzikiego dorsza.
- Naticol® 4000 Da – hydrolizat kolagenu rybiego.Verisol® (Bovine Collagen Peptides) 3500 Da – źródło wołowe – 90% peptydów o masie cząsteczkowej poniżej 3500 Da.
Źródła
- GUILLÉN, Gómez, et al. Antioxidant and antimicrobial peptide fractions from squid and tuna skin gelatin.
- Sibilla S, Godfrey M, Brewer S, Budh-Raja A, Genovese L. An Overview of the Beneficial Effects of Hydrolysed Collagen Intake on Joint and Bone Health and on Skin Ageing. 2015;7(7): 5278-5296. doi:10.3390/nu7075278
- SIBILLA, Sara, et al. An overview of the beneficial effects of hydrolysed collagen as a nutraceutical on skin properties: Scientific background and clinical studies. The Open Nutraceuticals Journal, 2015, 8.1.
- DUTEIL, L., et al. SPECIFIC NATURAL BIOACTIVE TYPE 1 COLLAGEN PEPTIDES ORAL INTAKE REVERSE SKIN AGING SIGNS IN MATURE WOMEN
- Ohara H, Matsumoto H, Ito K, Iwai K, Sato K. Comparison of quantity and structures of hydroxyproline-containing peptides in human blood after oral ingestion of gelatin hydrolysates from different sources. J Agric Food Chem. 2007 Feb 21;55(4):1532-5. doi: 10.1021/jf062834s. Epub 2007 Jan 25. PMID: 17253720.
Iga
Azjatycki Bazar pisze, że kolagen Avalon jest najlepszy, bo ma najmniejsze cząsteczki w Daltonach. A producenci robią większe, bo nie chcą płacić więcej za rozdrobnienie.
Sylwia
W końcu artykuł szczegółowo opisujący temat daltonów, bo ciężko o informacje w internecie. Duża dawka wiedzy. Pozdrawiam
Aleksandra Z
Dziękuję za rzetelne wyjaśnienie, można się pogubić w tych daltonach. Zestawienie bardzo pomocne dla laika. Pozdrawiam